Ο λιγνίτης ανήκει στους γαιάνθρακες ή ορυκτούς άνθρακες και σχηματίζεται κατά το δεύτερο στάδιο ενανθράκωσης μετά την τύρφη. Εχει σχετικά χαμηλή θερμογόνο δύναμη.  

Χρησιμοποιείται κυρίως στα ατμοηλεκτρικά εργοστάσια για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Άλλες χρήσεις του είναι για την παραγωγή οργανοχουμικών λιπασμάτων, στη γεωργία κ.α. Είναι καστανόμαυρος, με ξυλώδη υφή και στερείται λάμψης. Περιέχει μέχρι και 30% άνθρακα (C).

 Οι σπουδαιότερες λιγνιτοφόρες λεκάνες στην Ελλάδα είναι εκείνες της Πτολεμαϊδας (Πτολεμαϊδα, Κομνηνά, Αγ.Χριστόφορος, Περδίκα), (Πλειοκαινικής ηλικίας) της Μεγαλόπολης και Δράμας (Πλειστοκαινικής ηλικίας) και της Φλώρινας (Μειοκαινικής ηλικίας).

Η πρόσφατη Ευρωπαϊκή απόφαση για απολιγνιτοποίηση για περιβαλλοντικούς λόγους οδηγεί στον δραστικό περιορισμό της εξόρυξης και χρήσης λιγνίτη και στη χώρα μας.

Tα συνολικά αποθέματα της χώρας σε λιγνίτη εκτιμώνται στους 10 δις t περίπου, από τους οποίους τα βέβαια ~6,8 δις t, τα πιθανά ~0,31 δις t, τα δυνατά ~1,95 δις t και τα υποθετικά 0,86 δις t.

Η θερμογόνος δύναμη (Κ.Θ.Δ.) των λιγνιτών της Ελλάδας κυμαίνεται από 900 kcal/kg έως 7.000 kcal/kg (επί ξηρού). Στις περισσότερες περιπτώσεις κυμαίνεται από 1800 - 2600 kcal/kg για τους Μειοκαινικής ηλικίας, 1000-1800 kcal/kg για τους Πλειοκαινικής και <1000 kcal/kg για τους Πλειστοκαινικής ηλικίας λιγνίτες. Λιγνίτες με Κ.Θ.Δ. >2600 kcal/kg είναι ελάχιστοι (<0,4% των αποθεμάτων). Αυξανόμενης της ηλικίας του λιγνίτη, αυξάνεται η θερμογόνος του δύναμη ενώ, αντίθετα, μειώνεται η περιεκτικότητά του σε πτητικά συστατικά και σε υγρασία.